شیکر آزمایشگاهی چیست؟

شیکر آزمایشگاهی یک دستگاه مکانیکی است که برای مخلوط کردن، هم زدن و یکنواخت سازی محلول ها و مواد آزمایشگاهی درون ظروف مختلف مانند بالن، ارلن و لوله های آزمایش مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه با ایجاد حرکت های مداوم و کنترل شده، باعث افزایش کارایی فرآیند های شیمیایی، زیستی و داروسازی می شود. شیکر های آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند که با توجه به کاربرد آن ها مورد استفاده قرار می گیرند.

مانند شیکر اوربیتالی، خطی، انکوباتور دار و ورتکس که هر کدام برای کاربرد های خاصی مناسب هستند. این دستگاه ها دارای تنظیمات مختلفی برای کنترل سرعت، زمان و دما هستند تا کاربران بتوانند شرایط ایده آل را برای آزمایش های خود فراهم کنند. استفاده از شیکر آزمایشگاهی نه تنها باعث افزایش دقت و یکنواختی نمونه ها می شود، بلکه از خطاهای انسانی در فرآیند های دستی جلوگیری کرده و باعث بهبود نتایج علمی و صنعتی می گردد.

شیکر اوربیتالی: کشت سلولی و مخلوط کردن یکنواخت محلول ها

شیکر خطی: ترکیب مواد در آزمایش های شیمیایی 

شیکر انکوباتور دار: قابلیت کنترل دما برای کشت باکتریایی و آزمایش های آنزیمی

شیکر ورتکس (وی ortex): مخلوط کردن سریع نمونه های کوچک

شیکر سه بعدی (راکینگ شیکر): ایجاد حرکت ملایم برای مخلوط کردن یکنواخت بدون ایجاد حباب

شیکر غلطکی (رولر شیکر): مخلوط کردن نمونه های حساس مانند خون و محلول های ویسکوز

شیکر مغناطیسی: استفاده از میدان مغناطیسی برای هم زدن مایعات در ظروف آزمایشگاهی

شیکر صفحه ای: تست های کنترل کیفیت و صنایع غذایی 

 

در میان انواع شیکر های مورد استفاده در آزمایشگاه های شیمیایی، داروسازی، تحقیقاتی و…می توان به این دو مورد اشاره نمود: 

شیکر اوربیتالی: شیکر اوربیتالی از نظر متخصصان، پرکاربرد ترین در میان نمونه های مشابه است. این دستگاه با ایجاد حرکت دورانی یکنواخت، برای مخلوط کردن انواع مایعات، کشت سلولی و رشد میکروارگانیسم ها در محیط های مایع استفاده می شود. این دستگاه به ویژه در آزمایشگاه های زیست شناسی، بیوتکنولوژی و داروسازی نقش مهمی دارد و باعث افزایش دقت و کیفیت فرآیند های تحقیقاتی می شود. شیکر اوربیتالی معمولا دارای تنظیمات مختلفی برای کنترل سرعت و زمان است تا کاربران بتوانند شرایط ایده آل را برای آزمایش های خود فراهم کنند. برخی از مدل های پیشرفته این شیکر آزمایشگاهی اوربیتالی دارای قابلیت تنظیم دما و گازدهی هستند که برای کشت های حساس و فرآیند های پیچیده تر کاربرد دارند.

شیکر ورتکس: شیکر ورتکس، به عنوان یکی از رایج ترین و کاربردی ترین شیکر های آزمایشگاهی شناخته می شود. این دستگاه برای مخلوط کردن سریع و موثر نمونه های کوچک مایع درون لوله های آزمایش به کار می رود. این دستگاه با ایجاد حرکت چرخشی و ارتعاشی، باعث حل شدن مواد، یکنواخت سازی محلول ها و افزایش سرعت واکنش های شیمیایی می شود.

شیکر ورتکس در آزمایشگاه های شیمی، زیست شناسی مولکولی و بیوشیمی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و به ویژه برای آماده سازی نمونه ها قبل از انجام تست های آنالیزی مانند طیف سنجی و کروماتوگرافی ضروری است. این دستگاه دارای سرعت های مختلفی است که بسته به نوع نمونه و حساسیت آن، قابل تنظیم است.

 

صفحه شیکر: سطحی است که قابلیت نگهداری ظروف آزمایشگاهی مانند ارلن، بالن یا لوله های آزمایش را داراست این صفحه با حرکت خود فرآیند مخلوط سازی را انجام می دهد.

کنترلر سرعت و زمان: برای تنظیم دقیق سرعت چرخش و مدت زمان کار شیکر استفاده می شود. این قسمت معمولاً شامل دکمه ها یا صفحه نمایش دیجیتال است.

سیستم کنترل دما (در مدل های انکوباتور دار):  این سیستم برای تنظیم دمای محیط شیکر در برخی مدل ها به کار می رود که مخصوص کشت باکتری ها و دیگر فرآیند های حساس به دما است.

هم چنین شیکر ها دارای موتور، سیستم انتقال حرکت، پایه و بدنه هم هستند.

- در مرحله نخست شیکر آزمایشگاهی با استفاده از یک موتور الکتریکی که حرکت چرخشی یا ارتعاشی ایجاد می کند، مواد موجود در ظروف آزمایشگاهی مانند لوله های آزمایشگاهی را هم می زند یا مخلوط می کند. این حرکت می تواند به صورت دورانی (اوربیتالی) یا خطی باشد که بسته به نوع شیکر، نوع حرکت صفحه یا سطح شیکر متفاوت است.

- در شیکر اوربیتالی، صفحه شیکر به صورت دایره ای حرکت می کند که باعث می شود مواد درون ظرف به طور یکنواخت و ملایم مخلوط شوند. در شیکر های خطی، حرکت به صورت رفت و برگشتی است که برای برخی از آزمایش ها که نیاز به مخلوط کردن سریع تر دارند، استفاده می شود.

- در مدل های پیشرفته تر، شیکر های انکوباتور دار علاوه بر هم زدن، قابلیت تنظیم دما را نیز ارائه می دهند. این دستگاه ها به کمک سیستم کنترل دما می توانند دمای محیط را تنظیم کنند تا برای کشت باکتری ها یا دیگر فرآیند های بیولوژیکی، شرایط ایده آل فراهم شود.

زیست شناسی و میکروبیولوژی: شیکر ها به بهبود فرایند های سلولی، رشد باکتری‌ ها و تکثیر سلول‌ های بافتی کمک می‌کنند.

شیمی: شیکر ها در آزمایش‌ های تجزیه و تحلیل به کار می‌روند تا مواد به طور یکنواخت مخلوط شوند و دقت نتایج افزایش یابد.

بیوتکنولوژی: این دستگاه‌ ها در آزمایش‌ های اصلاح ژنتیک، تولید دارو و واکسن‌ ها نیز کاربرد دارند.

داروسازی: در کنترل کیفیت محصولات دارویی و انجام تست‌ های مختلف روی داروها نیز این دستگاه‌ ها کاربرد دارند.

غذا و نوشیدنی: این دستگاه‌ ها به خصوص در آزمایش‌ های مربوط به پایداری و ترکیب طعم‌ ها و مواد مغذی به کار می‌روند.

فیزیک و مواد: در این علوم، شیکر ها برای مخلوط کردن محلول‌ ها، بررسی خواص فیزیکی مواد و تهیه نمونه‌ های آزمایشگاهی با ترکیب دقیق مواد مختلف استفاده می‌شوند. 

در هنگام خرید شیکر آزمایشگاهی، نکات مختلفی باید مورد توجه قرار گیرند. برخی از نکات مهم عبارتند از: 

نوع شیکر: ابتدا باید نوع شیکر متناسب با نیاز آزمایشگاهی خود را انتخاب کنید. انتخاب نوع مناسب بستگی به نوع آزمایش و حجم نمونه‌ ها دارد.

ظرفیت و اندازه: اگر آزمایشگاه شما نیاز به مخلوط کردن حجم‌ های زیاد دارد، شیکری با ظرفیت بزرگ تر و صفحه شیکر وسیع‌ تر مناسب‌ تر است.

تنظیمات سرعت و زمان: شیکر هایی که امکان تنظیم سرعت بین مقادیر مختلف و تایمر برای تنظیم زمان کار دارند، کاربری بهتر و دقت بیشتری را فراهم می‌ کنند.

کنترل دما: این ویژگی برای کشت سلولی و فرآیند های زیستی بسیار ضروری است.

نوع و طراحی صفحه شیکر: برخی صفحات دارای لاستیک یا گیره‌ های قابل تنظیم هستند که ظروف مختلف را به راحتی نگه می‌ دارند.

پایداری و جنس بدنه: در بیشتر مدل‌ های باکیفیت، بدنه از جنس فلز یا پلاستیک مقاوم ساخته می‌ شود که دوام و طول عمر بالاتری دارند.

صدای دستگاه: برخی شیکر ها ممکن است در حین کار صدای زیادی تولید کنند که در آزمایشگاه‌ های حساس یا در زمان استفاده طولانی مدت آزاردهنده باشد.

برند و گارانتی: انتخاب برند معتبر و بررسی شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. 

قیمت و بودجه: توجه کنید که گاهی خرید دستگاه با ویژگی‌ های خاص یا پیشرفته‌ تر ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد، ولی برای برخی کاربردها ضروری باشد.

برخی  از مهم ترین برند هایی که تولید کننده انواع شیکر آزمایشگاهی با کیفیت هستند، شامل ROCKER ، Thermo Fisher Scientific ، IKA ، VWR ، Labnet ، Stuart ، Heidolph ، Scilogex می شوند. آیا نیاز به دریافت مشاوره در زمینه خرید شیکر آزمایشگاهی دارید؟ برای انتخاب بهترین نوع باید موارد مختلفی را در نظر بگیرید و پارامتر های گوناگون را بسنجید. برای اطلاع از خدمات ایمن گستر شیمی، با متخصصان ما همراه بمانید.

در این جا به بررسی نکاتی خواهیم پرداخت که با رعایت نمودن آن ها می توانید عمر مفید دستگاه خود را افزایش داده و از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کنید. پیشنهاد می کنیم این نکات را به  خوبی مطالعه نموده  و در دستور کار قرار دهید. 

برای نگهداری صحیح از شیکر آزمایشگاهی و افزایش عمر مفید آن، رعایت نکات زیر ضروری است:

تمیزکاری منظم: حتما پس از هر بار استفاده، باید شیکر را به دقت تمیز کنید. برای این کار از پارچه نرم و مرطوب استفاده  نموده و سطح صفحه شیکر را از مواد شیمیایی پاک کنید. اگر شیکر دارای سیستم‌ های پیچیده‌ تری مانند انکوباتور یا گرم‌کن است، آن‌ها را نیز به دقت پاک کنید.

بررسی و نگهداری قطعات: موتور و سیستم انتقال حرکت شیکر باید به صورت منظم بررسی شوند. در صورت مشاهده صدا های غیر معمول، دستگاه باید بررسی و تعمیر شود.

وزن متعادل: برای افزایش عمر شیکر، از قرار دادن ظروف با وزن زیاد یا حجم‌ های بالا که از ظرفیت شیکر بیشتر است، خودداری کنید.

نگهداری در محیط مناسب: از قرار دادن دستگاه در معرض مواد شیمیایی خورنده و گاز های سمی جلوگیری کنید. شیکر آزمایشگاهی باید در محیطی خشک و دور از رطوبت، گرد و غبار و حرارت زیاد نگهداری شود.

بررسی و تعویض قطعات مصرفی: قطعات مصرفی مانند لاستیک‌ ها، گیره‌ ها یا پیچ‌ ها باید به صورت منظم بررسی و در صورت نیاز تعویض شوند و این کار باید به صورت تخصصی انجام شود.

 

برای اطمینان از عملکرد دقیق شیکر، باید کالیبراسیون و تنظیمات دستگاه به صورت دوره‌ای انجام شود. این کار به دقت و صحت آزمایش‌ها کمک می‌کند و از بروز مشکلات در عملکرد دستگاه شما جلوگیری می‌ کند. تجهیزات آزمایشگاهی اغلب دستگاه ها و ابزار هایی حساس هستند که برای استفاده از آن ها باید دانش فنی لازم را به کار گرفت.

تلفن های تماس : 02166412612  و  02166412608